Aluminium toestanden verklaard.

De mechanische eigenschappen van het materiaal aluminium worden door verschillende factoren bepaald. De toestand van het materiaal is zeer belangrijk voor de eigenschappen. Maar wat is een toestand nu eigenlijk? Hoe moet je dat zien en wat betekent dat? Waarom zijn er zoveel verschillende, en als je deze dan opzoekt, is het nog steeds niet duidelijk.

In dit blog zal ik inzage geven in de verschillende toestanden.

Nadat het aluminium van gesmolten fase in een vaste vorm gegoten wordt zijn er voor kneedlegeringen nog de nodige bewerkingen nodig om het materiaal te “tunen”.

Het gegoten product wordt eerst homogeen gemaakt. Je kan je voorstellen dat, als het materiaal aan de buitenkant wordt afgekoeld, dit in het midden gewoon langzamer gaat. Dit heeft o.a. invloed op de plek waar legeringselementen zich verzamelen. Voor een wals plak -slab- en een perspaal -billet is na het gieten de eerste stap het materiaal homogeen gloeien. Hierbij worden de legerings elementen homogeen verdeeld door het materiaal.

De stap hierna is afhankelijk van het proces en de legering. Legeringen in de 1000, 3000, 5000, zijn niet door een warmtebehandeling te versterken maar deze kunnen wel door deformeren/vervormen koud verstevigd worden.

Koudverstevigen H

Voor het koudverstevigen zijn 3 hoofdaanduidingen gedefinieerd. H1xx H2xx en H3xx. Dit zegt iets over de wijze van koudvervormen, al of niet gestabiliseerd. Het tweede getal zegt iets over de mate van vervorming. (Vervorming wordt ook wel deformatie genoemd.) Het derde getal dat soms wordt toegevoegd is nog een verdere differentiatie.

Deze aanduidingen zijn vermeld in de lijst toestanden met aluminium. De eigenschappen die je vervolgens van deze kwaliteit mag verwachten vind je in de norm of in Alu-Key waar deze toegankelijk zijn opgenomen.

Zacht gegloeid O

De O aanduiding kun je ook tegenkomen, O staat voor zacht gegloeid. Dit wordt vaak voor plaat in zachte kwaliteit gebruikt. De eigenschappen, zoals afgesproken middels de norm, moeten ook hier gerealiseerd worden! O3 kom je tegen voor gehomogeniseerde walsplakken. Voor een voorbeeld van een product kun je denken aan spanningsarme gegoten plaat t.b.v. de verspaning.

Thermisch behandeld T

De legeringen in de 2000, 6000, en 7000 reeks zijn warmte behandelbaar. Met een warmtebehandeling kun je deze legeringen versterken. Deze legeringen kom je in profiel vaak tegen in de T6, T66 en T4 kwaliteit. Wat betekent dat nu? T staat voor thermisch behandeld. De billet wordt homogeen aangeleverd, wordt opgewarmd voor het extrusieproces , hierbij krijgen de legerings elementen de gelegenheid op te lossen; oplosgloeien. (Deze temperatuur ligt lager dan voor het homogeniseren, zo rond de 450/500 graden C)

Het verschil tussen T4 en T6 is dat T4 natuurlijk uitgehard is en er voor T6 en T66 een stap in de oven plaatsvindt waardoor veroudering sneller gaat en resulteert in betere mechanische eigenschappen.

Het verschil tussen T6 en T66 is dat er voor de T66 middels speciale proces controle nog hogere mechanische eigenschappen worden gerealiseerd. In de norm/Alu-Key vind je weer eigenschappen die je dan van het materiaal mag verwachten.

VOORBEELD zie rechts hierboven

Voor een dikke plaat zie je hier vaak T651. De stappen hier zijn homogeen gloeien van de walsplak. Vaak komt een walsplak op deze manier de fabriek voor dikke plaat binnen. Daarna wordt ook hier oplosgegloeid, vervolgens wordt de plak een vast gedefinieerde hoeveelheid gestrekt en vervolgens warmte behandeld, ofwel kunstmatig verouderd en gezaagd tot platen.

 

Tenslotte

Bij de beschrijvingen van de verschillende toestanden wordt er globaal beschreven wat er zoal benodigd is om de eigenschappen behorend bij deze toestand te bereiken. Het is geen standaard recept dat kan worden beschreven en toegepast. Het recept is per type product en per fabriek verschillend.

Dit geeft aan hoeveel moeite er gestoken wordt om het materiaal in exact de juiste structuur met de juiste eigenschappen te realiseren voor jouw product.

Wil jij overzicht in alle aluminium toestanden? Geef antwoord op de vraag: Wat wil jij weten over warmte behandelen van aluminium of een specifieke toestand? Zet dit hieronder in het commentaarveld. Je ontvang het complete overzicht met aluminium toestanden na plaatsing.

Opt In Image
Meer leren over aluminium legeringen?

Vul hieronder je naam en e-mailadres in en je ontvangt direct het e-book over aluminium legeringen.